Słownik pojęć

Wyniki dla hasła: Napęd sprężynowy

  • Napęd sprężynowy w zegarkach

    Napęd sprężynowy w zegarkach Urządzenie napędowe stosowane w zegarkach kieszonkowych i mechanicznych zegarkach naręcznych. Bęben, w którym mieści się sprężyna napędowa, w całości jest wykonany przez toczenie. Otwory w dnie bębna i pokrywce stanowią ułożyskowanie bębna na wałku. Funkcję koła zapadkowego spełnia jedno z kół zębatych urządzenia naciągowego, które ma zęby o zarysie ewolwentowym lub zegarowym. Zapadka, dociskana sprężynką, ma dwa zęby, aby po naciągnięciu sprężyny napędowej koło zapadkowe mogło się nieco cofnąć i zluzować zbyt zaciśnięte zwoje sprężyny (zob. urządzenia zapadkowe cofające). Sprężyna swym zewnętrznym końcem napędza bęben zaopatrzony w wieniec zębaty zazębiający się z pierwszym zębnikiem przekładni chodu. Naciąganie sprężyny odbywa się przez obrót wałka w tym kierunku, w jakim obraca się bęben podczas napędzania przekładni. Wałek obraca się tylko podczas naciągania sprężyny.

  • Napęd sprężynowy

    urządzenie napędowe zegara, w którym energia jest zgromadzona w sprężynie napędowej. W napędach sprężynowych stosuje się sprężyny spiralne taśmowe pracujące na zginanie. Sprężyna napędowa jest nawinięta na wałku, na którym jest zahaczony jej koniec wewnętrzny, natomiast koniec zewnętrzny może być przymocowany do szkieletu mechanizmu (jeśli sprężyna pracuje bez bębna) albo do wewnętrznej ścianki bębna sprężyny (jeśli sprężyna jest umieszczona w bębnie). Jeżeli sprężyna pracuje bez bębna, napęd odbywa się wewnętrznym końcem sprężyny, a jeśli pracuje w bębnie, napęd odbywa się zewnętrznym końcem sprężyny. Gdy sprężyna pracuje w bębnie, można i drugi jej koniec wykorzystać do napędzania drugiego, dodatkowego mechanizmu (np. budzenia) – wtedy będzie to napęd obydwoma końcami sprężyny.

  • Napęd sprężynowy w zegarach

    Urządzenie napędowe stosowane w zegarach i budzikach mechanicznych. Napęd ze sprężyną swobodną (bez bębna) jest stosowany w tanich zegarach i budzikach popularnych. Sprężynę zaczepia się zewnętrznym końcem na filarku (słupku), a wewnętrznym - na wałku. Na wałku tym jest zamocowane koło zapadkowe, które współpracuje z zapadką, zamocowaną na kole napędowym. Koło to jest umieszczone obrotowo na tulei koła zapadkowego i dociskane do niego sprężynką talerzykową. Podczas zwijania sprężyny koło napędowe nie obraca się, gdyż jest zazębione z zębnikiem minutowym przekładni chodu. Po nakręceniu zegara naciągnięta sprężyna opiera się swym zewnętrznym końcem o filarek szkieletu, a wewnętrznym końcem obraca wałek wraz z kołem zapadkowym i przez zapadkę także koło napędowe w kierunku przeciwnym do kierunku nakręcania zegara.

  • Sprężynka talerzykowa (patrz: Napęd sprężynowy)

  • Zegar wartowniczy noszony

    zegar kontrolny noszony przez wartownika. Specjalne klucze do niego są umieszczone w różnych miejscach strzeżonego obiektu. Miejsca te wartownik powinien obejść w czasie jednej rundy – dochodzi on do każdego klucza i wkłada go do otworu zegara. Mechaniczne zegary wartownicze noszone mają regulator balansowy, wychwyt kołkowy lub wychwyt szwajcarski oraz napęd sprężynowy z 8-dniową pojemnością napędu.

  • Zegar wahający się

    zegar mający napęd sprężynowy (sprężyną śrubową) z naciągiem elektromagnetycznym. Cały zegar jest zawieszony na dwóch kamiennych łożyskach nożowych na wysokości dolnej krawędzi tarczy pod szóstką. Łożyska znajdują się na wsporniku przymocowanym sztywno do ściany. Zegar ten ma dwa wahadła. Jedno długie widoczne poniżej tarczy, a drugie krótkie – z ciężką soczewką pod tarczą. Koło wychwytowe działa na kotwicę, a przez nią na wahadło wewnętrzne, którego przechylenie przemieszcza środek ciężkości zegara i powoduje jego przechylenie. Podczas powrotnego ruchu długiego wahadła soczewka wahadła wewnętrznego przechyla zegar w przeciwną stronę – tak więc za każdym wahnięciem tarcza zegara przechyla się raz w jedną raz w drugą stronę. Zegar taki służy jako ozdoba pokoju lub ciekawostka w oknie pracowni zegarmistrzowskiej.

  • Zegar ścienny

    zegar zawieszany na ścianie. Ma lżejszy mechanizm i mniejszą obudowę niż zegar podłogowy. Rozróżnia się zegary ścienne:

    • długie, których wahadło znajduje się w obudowie
    • krótkie, których wahadło jest umieszczone poniżej obudowy
    Ze względu na dokładność wykonania mechanizmu rozróżnia się:
    • zegary ścienne precyzyjne
    • zegary ścienne popularne
    Zegary precyzyjne mają zwykle napęd obciążnikowy, wychwyt Grahama, a popularne napęd sprężynowy, czasem napęd obciążnikowo-łańcuchowy, oraz wychwyt hakowy. Zegary ścienne mają zwykle mechanizm bicia godzin i półgodzin.

  • Zegar roczny

    zegar wyróżniający się balansem wiszącym. Zegary roczne mają wychwyt Grahama lub inny oraz napęd sprężynowy. Nakręca się je raz na rok – stąd ich nazwa.

  • Zegar kominkowy

    zegar domowy o średnich wymiarach, nazwany tak dlatego, że dawniej był umieszczany na kominku. Obecnie zegary takie stawia się na szafach, komodach i innych meblach. Mają one piękne stylowe obudowy drewniane lub metalowe, dlatego służą nie tylko do wskazywania czasu, ale i do ozdoby. Mechanizmy zegarów kominkowych są średniej jakości, zwykle połączone z mechanizmem bicia. Mają napęd sprężynowy regulator balansowy lub krótkie wahadło, niewidoczne na zewnątrz. Nakręca się je od strony tarczy.

  • Taksometr

    przyrząd pomiarowy służący do zliczania i wskazywania opłaty należnej za wynajęcie taksówki. Składa się z mechanizmu drogowego, mechanizmu zegarowego i liczydła ze wskaźnikami cyfrowymi. Obydwa mechanizmy są połączone z liczydłem za pomocą dwóch sprzęgieł wałeczkowych, osadzonych na wspólnej osi. Jedno sprzęgło jest sprzężone z mechanizmem drogowym, a drugie – z mechanizmem zegarowym. Czynne jest zawsze tylko jedno ze sprzęgieł – w zależności od tego, który z mechanizmów przekazuje szybsze obroty. Mechanizm drogowy otrzymuje napęd od skrzyni biegów poprzez wałek giętki, a mechanizm zegarowy ma własny napęd sprężynowy. Mechanizm zegarowy taksometru ma zwykle wychwyt kołkowy, regulator balansowy, naciąg może być ręczny za pomocą klucza lub elektromagnetyczny. W nowszych typach taksometrów mają zastosowanie zegary kwarcowe.

  • Napęd

    urządzenie służące do zasilania mechanizmu zegarowego energią napędową. Głównym zadaniem napędu jest dostarczanie energii potrzebnej do utrzymania w ruchu regulatora chodu i do pokonania oporów ruchu przekładni zębatej i innych poruszających się zespołów mechanizmu. Do zasilania może być wykorzystana energia mechaniczna lub elektryczna. W zegarach z napędem mechanicznym regulatora wykorzystuje się energię zawieszonego obciążnika lub energię napiętej sprężyny - stąd nazwy:

    • napęd obciążnikowy
    • napęd sprężynowy
    W zegarach z napędem elektrycznym regulatora wykorzystuje się energię elektryczną (zob. Napęd elektryczny balansu, Napęd elektryczny wahadła). (źródło)

  • Mechanizm chodu zegarka

    mechanizm odznaczający się małymi wymiarami oraz różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi poszczególnych zespołów. Mechanizm chodu zegarka ma napęd sprężynowy i regulator balansowy oraz bardziej skomplikowane urządzenie naciągowo-nastawcze.